Depressieve gevoelens en lesbisch zijn

In mijn praktijk kom ik veel vrouwen tegen die worstelen met depressieve gevoelens in relatie tot hun geaardheid en de twijfel of ze lesbisch zijn. Niet gek, op het moment dat jij niet jezelf mag zijn ligt een depressie op de loer. Ooit las ik: ‘een depressie is een stopteken van de ziel’. Weet dat een depressie een waarschuwingssignaal is. Je lichaam vertelt je dat je niet trouw bent aan de dingen die belangrijk zijn voor jou.

Wat is een depressie?

Een depressie voelt zwaar. Je plezier is weg. Je voelt je somber. Alsof alles wat licht en makkelijk is, niet meer bestaat in je leven. Waar je eerder genoot van kleine dingen, is dit nu helemaal weg. Het settelt zich in je lijf. Je staat er mee op en gaat er mee naar bed.

Wanneer jij je een keertje depressief voelt is er nog niet zo veel aan de hand. Wanneer de depressieve gevoelens blijven bestaan, is het tijd voor actie.

Dat klinkt makkelijker gezegd, dan gedaan. Op het moment dat je wegzakt in een depressie is actie ondernemen niet altijd makkelijk.

Weet dat er tal van redenen zijn voor een depressie. Op de site van de hersenstichting vind je exact hoe dit werkt. In dit blog gaan we echt in op de relatie tussen je geaardheid, de coming-out en depressieve gevoelens.

Oorzaak van depressieve gevoelens en geaardheid

Wist je dat lesbische vrouwen twee keer zo vaak last hebben van depressieve gevoelens als vrouwen die hetero zijn? Voor lesbische vrouwen die ouder zijn ligt dit cijfer nog hoger. Dit blijkt uit een onderzoek wat is uitgevoerd door Nemesis in 2003. Een depressie ontstaat wanneer je jouw lesbische gevoelens onderdrukt. Dat kan in meerdere situaties.

Je vindt vrouwen leuk

Op jonge leeftijd signaleerde je bij jezelf dat je vrouwen interessant vond. Ergens weet je het wel maar het sluimert, je bent je er niet concreet bewust van. Toch komt het steeds terug. Je kijkt een film die je triggert. Je ziet een lesbisch stel en dit roept gevoelens bij je op. Je merkt dat een vrouw een andere fysieke reactie oproept dan een man. Negeer je deze gevoelens continue, dan implodeer je van binnen. Ofwel, je stikt in je eigen gevoelens. Je gevoel wil gehoord worden.

Je zit in een heterorelatie, maar bent niet gelukkig

Je zit in een hetero relatie met een man, maar je bent niet gelukkig. Ondanks dat alles lijkt te kloppen (fijn gezin, kids, leuke job, leuk huis) ben je niet blij. Dat wringt. Want hoe kun je nu alles hebben en toch niet blij zijn? Wanneer je leven aan de buitenkant er anders ziet dan hoe jij je van binnen voelt dan kom je in een spagaat. Maar wanneer blijkt dat je op vrouwen valt begrijp je beter waarom je niet echt gelukkig bent. Simpelweg omdat je niet leeft wie je bent. Dan kan de buitenkant nog zo mooi zijn. Van binnen verdor je.

Onverwachts verliefd op een vrouw

Je werd onverwacht verliefd op een vrouw. Hier schrok je zo van dat je de gevoelens snel weg hebt gestopt. Dit zag je totaal niet aankomen. Je hebt immers een leuke man. Of je hebt altijd ‘gewoon’ sex gehad met mannen. Waar komt die verliefdheid dan vandaan? Je gaat ervan uit dat het een incident is. En dus stop je het weg. Tenminste: dat probeer je. Want in je fantasie blijft die leuke vrouw terugkomen.

Geloof en weggedrukte gevoelens

Leef je in een gemeenschap waar geloof een belangrijke rol speelt? Dan zijn lesbische gevoelens ingewikkeld. Vanuit het geloof is (vaak) geen ruimte voor een andere geaardheid dan een heterorelatie. Heb je wel gevoelens voor vrouwen dan kom je in een loyaliteitsconflict.

Het is heftig om je tegen de principes van het geloof te keren. Aan de ene kant omdat je zelf het geloof aanhangt en in de knoop komt met je gevoelens. Aan de andere kant omdat je jezelf niet mag zijn van je omgeving. Vind je het gek dat je last krijgt van depressieve gevoelens. Want wanneer doe je het nu goed?

Je omgeving gelooft niet dat je lesbisch bent!

In mijn praktijk kom ik verhalen tegen van vrouwen waarvan de omgeving aangeeft dat ze niet lesbisch kunnen zijn. Ze hebben immers jarenlang een relatie met een man gehad, ze hebben kinderen. Hoe kan het dan dat je lesbisch bent? Verzin je niet dat je lesbisch bent? Het is logisch dat je waarde hecht aan de mening van je omgeving. Maar het maakt ook dat je jouw eigen gevoelens opnieuw wegmoffelt onder het tapijt.

In al deze gevallen verstop je jouw gevoelens.

Anders zijn dan de rest: in de minderheid

Als lesbische vrouw ben je in de minderheid in deze maatschappij. Dat betekent dat je anders bent. Hier is zelfs een officiële term voor: minority stress. Het leven wordt er niet makkelijker op. Voor veel lesbische vrouwen is dit een worsteling. Ook dit kan leiden tot depressieve gevoelens of zelfhaat. Je wilt niet anders zijn. Anders dan je familie, je vrienden, je sportmaatjes en je collega’s.

Om niet anders te zijn conformeer jij je aan de omgeving. Je wilt immers niet afgekeurd worden. Al zeker niet door je eigen familie.

Ik deel een stukje met je uit mijn eigen verhaal. Ik was 20 toen ik voor het eerst verliefd werd op een vrouw. Een overweldigend gevoel. Daarvoor had ik al relaties met mannen gehad, alleen dit was anders. Toch durfde ik niet naar mijzelf toe te geven dat ik lesbienne was. Ik was bang. Bang voor reacties van mijn omgeving, bang voor het verlies van mijn ideale plaatje. Ik kwam tot tweemaal toen in een relatie met een man. Ik kreeg twee fantastische kinderen. En toch, was ik niet gelukkig. Ik kreeg depressieve gevoelens en zag het leven niet meer zitten. Een hele tijd heb ik gezocht naar de reden. Totdat ik een coach bezocht die mij vroeg: ‘maar Diana, val jij niet gewoon op vrouwen’. Toen viel het puzzelstukje op de plek. Ik ging weg bij mijn man. Dit was lastig, zeker omdat we samen kinderen hadden. Maar het gaf mij ook de ruimte die ik nodig had.

Lees verder na dit blok

Depressie en rouw vanwege het ideale plaatje

Niet iedere vrouw wil op vrouwen vallen. Dat klinkt misschien een beetje raar. Maar in mijn praktijk zie ik veel vrouwen die een gewoon leven willen. Met gewoon bedoelen ze een leven zoals andere vrouwen dit leven. Met een leuke man waar ze gek op zijn en een gezin (waar ze al lang van dromen). Op het moment dat blijkt dat je lesbisch bent krijg je te maken met rouw. Je neemt afscheid van het perfecte plaatje. Ook dit kan gevoelens van lusteloosheid, down zijn en depressie geven.

Je kunt je verhaal niet delen

Het is killing wanneer je jouw diepste gevoelens niet kunt delen met mensen in je omgeving. Wanneer je niet durft te delen voel je je niet veilig genoeg. Veiligheid is een basisbehoefte. Deel je jouw gevoelens niet dan is de kans groot dat je in een vicieuze cirkel belandt. Voor je het weet glijdt je af naar een stuk in jezelf waar zelfhaat en negativiteit op de loer liggen.

Uit de kast komen op latere leeftijd

Kom je op latere leeftijd achter jouw gevoelens voor vrouwen dan zijn de consequenties (doorgaans) groter. Je hebt een leven opgebouwd, je bent gesetteld. Dan kom je voor lastige keuzes te staan. Kies je helemaal voor jezelf? En hoe moet dit dan met je man, je kinderen, je werk, je huis? Ofwel: wanneer je jouw gevoelens uitzoekt dan zijn de gevolgen vaak ingrijpend. Dit proces kan gevoelens van lusteloosheid, somberheid en depressie geven.

Hulpverlening en depressief zijn

Op het moment dat je depressieve gevoelens ervaart kom je op een bepaald moment in aanraking met hulpverleners. In de reguliere hulpverlening wordt depressie zelden gekoppeld aan je geaardheid. Dat is geen verwijt aan de betreffende hulpverleners. Het zit alleen niet in het algemene gedachtegoed. Probleem is alleen: je kunt weken en maanden aan de slag kunt om je depressie te verminderen. Alleen wanneer je niet bij de essentie komt -namelijk dat je eigenlijk lesbisch bent- is het water naar de zee dragen.

Wat ik in de praktijk veel zie is dat de depressieve gevoelens aan de verkeerde dingen gekoppeld worden. Denk aan:

• Vrouwen die denken dat deze gevoelens er zijn door de overgang. Zeker op latere leeftijd. Maar wat ze ook doen, de gevoelens lossen niet op.
• Vrouwen die antidepressiva krijgen in de hoop dat de depressie oplost. Waarbij het daadwerkelijke vraagstuk blijft bestaan.

Wat te doen als jij je down of depressief voelt?

Een aantal handige tips die je helpen wanneer je gevoelens van depressie ervaart.

Ontmoet gelijkgestemden

Het helpt wanneer je praat met gelijkgestemden. Vrouwen die worstelen met dezelfde vragen als jij. Wist je dat Vrouw uit de Kast periodiek ontmoetingsdagen organiseert. Deze dag zijn alle vrouwen met biseksuele of lesbische gevoelens of twijfels hierover welkom. Het maakt niet uit of deze gevoelens helemaal nieuw voor je zijn of dat je er voor jezelf al uit bent dat je biseksueel of lesbisch bent.  Je zult merken hoe fijn het is om je ervaringen te kunnen delen met vrouwen die jou echt snappen.

Praat met een buitenstaander

Denk je dat je op vrouwen valt, maar kun je hier met niemand over praten? Overweeg te praten met een buitenstaander. Iemand die jou niet kent, je familie niet kent. Zodat je veilig kunt praten. Het lucht enorm op wanneer je jouw diepste gevoelens in alle veiligheid kunt delen.

100% eerlijk zijn tegen jezelf

Durf jij echt 100% eerlijk te zijn tegen jezelf? Of blijf je om de kern heen draaien. Onlangs vertelde Tanja (cliënt van mij) dat ze ‘ergens’ altijd wel wist dat ze op vrouwen viel. Maar dat ze dit nooit hardop durfde te zeggen omdat het dan echt werd. Op het moment dat ze dit wel deed vielen er zoveel puzzelstukjes op de plek dat dit haar proces versnelde. Hoe is dit voor jou?

Praat met de mensen die je dierbaar zijn (hoe lastig dit ook is)

Vertel de mensen die je dierbaar zijn hoe jij je voelt. Het gevaar bestaat dat jij je steeds meer terugtrekt in je eigen wereld. Spreek met je omgeving af hoe je hiermee omgaat. Je bent je omgeving nodig om te voorkomen dat je ’te ver’ wegzakt.

Aan de slag met het uitzoeken van jouw lesbische gevoelens

Wil je weten of je echt op vrouwen valt? Weet dat ik inmiddels honderden vrouwen heb geholpen bij de zoektocht naar hun geaardheid. Ik vertel je niet of je wel of niet lesbisch bent. We gaan samen aan de slag om te onderzoeken wat jouw gevoelens zijn. Vervolgens kun jij je eigen conclusies trekken. Je plant eenvoudig een adviesgesprek in mijn online agenda. Spreek ik je snel?