Waarom uit de kast komen zo moeilijk kan zijn

Het onderliggende proces bij uit de kast komen.

In dit blog neem ik je mee in een onderliggend proces wat een grote rol kan spelen bij het onderzoeken van je geaardheid en het “uit de kast komen”.

Ik zal beginnen met je meenemen in de visie van Gabor Maté, een therapeut die mij heel erg inspireert. De Canadees dr. Gabor Maté is een arts, trauma- en verslavingsdeskundige, schreef over zijn ervaringen diverse baanbrekende bestsellers (Waaronder ‘Wanneer je lichaam nee zegt’ en ‘De mythe van normaal’)

Gabor Maté gaat ervan uit dat we als we geboren worden twee grote behoeftes hebben. Beide behoeftes draag je je hele leven met je mee, ze bepalen je keuzes en conflicten. Elk mens wordt door deze behoeftes gevormd. Het gaat hierbij om verbondenheid en authenticiteit.

We hebben de behoefte om ons te verbinden. Vooral als baby; je wordt geboren en kan nog niet voor jezelf zorgen, je hebt de primaire behoefte om je te verbinden zodat iemand dichtbij je blijft, zodat diegene voor je kan zorgen als dit nodig is. Als baby overleven we het simpelweg niet als we niet verbonden zijn. Deze behoefte is dus al aangeboren (en van levensbelang!) als baby, maar dragen we ons hele leven met ons mee.

De andere behoefte is de behoefte is om authentiek te zijn. Dit klinkt wellicht wat zweverig, maar het gaat er eigenlijk om dat je leert vertrouwen en handelen naar je onderbuikgevoel. Dit gevoel wordt ons door de natuur gegeven om gevaar aan te kunnen voelen. Misschien herken je het wel, dat gevoel in je buik dat je iets juist wel of niet moet doen. Geen dier in de natuur zou het overleven zonder dit onderbuikgevoel.

We leren af om op ons gevoel te vertrouwen

Wat er echter vaak gebeurd, is dat we gedurende ons leven (vaak al op jonge leeftijd) niet meer leren vertrouwen op dit gevoel en op onze emoties. Als je als kind bijvoorbeeld boos wordt omdat je geen koekje mag voor het avondeten, kunnen je ouders ervoor kiezen om je apart te zetten. Hierbij wordt je misschien door je ouders vertelt dat je weer terug mag komen als je  weer “normaal” kan doen. Hierbij krijg je als kind de boodschap dat jouw emotie niet o.k. is en er niet mag zijn. Sterker nog in dit geval wordt de band met je ouders (dus de verbinding) tijdelijk verbroken als je je emoties laat zien. Het kan ook zijn dat je ouders zelf veel stress en conflicten hadden, waardoor je als kind je ouders niet lastig wilde vallen met jouw emoties. Ook hierdoor leer je jezelf (onbewust) aan dat jouw emoties niet belangrijk zijn.

Op deze manier komt er een conflict tussen de twee belangrijkste behoeftes: “verbondenheid” en “authenticiteit”. Omdat de verbondenheid als klein kind zo belangrijk is, komt de authenticiteit al snel onder druk te staan.  Als je leert dat niet al je emoties en je “echte jij” er mogen zijn, omdat je dan de verbondenheid wel eens zou kunnen verliezen, dan zal je leren om je aan te gaan passen aan je omgeving. Je zal leren om te laten zien wat mensen graag van je willen zien, om mensen te pleasen, om geen grenzen te stellen, zodat iedereen je maar leuk blijft vinden. Daarbij komen veel maatschappelijke verwachtingen om bij de groep te horen, om je te gedragen net als de groep, om je net zo te kleden en net zo te doen zoals de rest om erbij te horen. Zo leer je om je aan te passen en niet om jezelf te zijn.

Onderdrukken van wie je bent kan je ziek maken

Maar wat gebeurd als je dit blijft doen? Je kan ziek worden, dit kunnen zowel lichamelijke ziektes zijn (bijv. ontstekingen in je lichaam, auto-immuunziektes) of geestelijke ziektes (stress, burn-out, depressie, angststoornissen of verslavingen), omdat de pijn om niet jezelf te kunnen zijn te groot wordt.

Hoe kan je dan weer jezelf worden? Het goede nieuws is dat “de zelf” waar jij als het ware van losgekoppeld bent (let op: dit is veelal een onbewust proces geweest, dus het heeft geen zin om hierover streng tegen jezelf te gaan doen) er nog wel steeds is! Sterker nog het geeft je signalen door in je lichaam en in je emoties. Het is belangrijk hiernaar te luisteren en een keus te maken. Als baby en jong kind had je geen keus, je moest kiezen voor de verbinding om te kunnen overleven. Als volwassene heb je nog steeds de ander nodig en is het gevoel van verbondenheid ook nog belangrijk, maar je hebt nu de keus om dit niet ten kostte te laten gaan van je authenticiteit. En het mooie nieuws is dat je nooit te oud bent om de verbinding met jezelf weer te herstellen!

Als volwassene hoe je niet meer te kiezen. Ja, als je helemaal jezelf bent zal je wellicht ook sommige van je verbindingen verliezen. Het zou kunnen dat sommige mensen die jou heel leuk vonden, jou nu niet meer leuk vinden. Maar het is nu een keuze. Wil jij de mensen in je leven die je niet kunnen accepteren zoals je bent? Of wil je jezelf kunnen zijn en de juiste mensen om je heen aantrekken?

Seksuele geaardheid en het gevoel dat je niet authentiek kan zijn

Waarom ik dit stuk schrijf als het over geaardheid gaat? Wellicht zie je al wat dingen terugkomen. Maar bijna alle cliënten die ik coach herkennen hier zichzelf in. Veel van de cliënten hebben lichamelijke klachten of last van een burn-out, piekeren, angstige gevoelens of voelen zich down. Hun authenticiteit is teveel onder druk komen staan, wat zich uit in hun lichaam en gevoelens. Ik heb dit zelf ook zo ervaren; ik kreeg ontsteking na ontsteking zonder dat dit verklaard kon worden (lees hier mijn persoonlijke blogs). Ze hebben teveel geleerd (onbewust) om niet meer naar hun gevoel te luisteren en hebben het gevoel dat ze niet meer zichzelf kunnen zijn.

Het belang van een “roze omgeving”

En het is ook heel spannend om jezelf helemaal te gaan laten zien, omdat de angst er is dat je met sommige mensen de verbondenheid gaat verliezen die je nu wel hebt. Daarom raad ik ook altijd aan om het in kleine stapjes te doen. Als je je geaardheid wil onderzoeken en delen doe dat dan eerst met een persoon die je vertrouwt en waar je geen oordeel van verwacht. Die wellicht ook niet zoveel belang heeft bij jouw situatie. Daarnaast is het goed om je meer te gaan verbinden met een “roze omgeving”, te kijken waar er plekken zijn waarin je helemaal geaccepteerd kan worden zoals je bent. Het kan bijvoorbeeld helpen om naar één van de ontmoetingsdagen te komen, waar je vrouwen ontmoet die in hetzelfde proces zitten als jij. Je zou je ook aan kunnen melden op de “Vrouw uit de Kast” facebookgroep. Ook in deze groep zal je veel herkenning vinden van vrouwen die in hetzelfde proces zitten. Dit betekent overigens niet dat je je huidige vrienden in moet ruilen voor een roze omgeving, zie het als een aanvulling.

Het is ook goed om je te realiseren dat we de kans op afwijzing soms groter maken in ons hoofd dan dat hij daadwerkelijk is. Het kan uiteraard gebeuren dat mensen de tijd nodig hebben om aan jouw “nieuwe jij” te wennen. Het kan zelfs zijn dat er een aantal mensen zijn die hier helemaal niet aan kunnen wennen en daadwerkelijk de verbondenheid verbreken. Maar vaak zie ik bij cliënten dat ze de kans groter achten dat iedereen zo gaat reageren, dan daadwerkelijk het geval gaat zijn.

Dus realiseer je dat we als volwassene de keus hebben. Om te kiezen om helemaal onszelf te zijn ook al is dat niet altijd makkelijk.