“Als mijn kinderen maar gelukkig zijn, dan ben ik het ook”

Een veelgehoorde uitspraak in mijn praktijk: “Als mijn kinderen maar gelukkig zijn, dan ben ik het ook.” Zowel tijdens familieopstellingen als in de coaching. En een hele gevaarlijke als je het mij vraagt, omdat je hiermee onbewust een hele zware taak bij je kinderen (of kind) legt. Je maakt ze namelijk verantwoordelijk voor jouw geluk. Ik ga je in deze blog uitleggen hoe dit in elkaar zit.

Je maakt ze verantwoordelijk voor jouw geluk

Stel je zegt: “Als mijn kinderen maar gelukkig zijn dan ben ik het ook.” Dan zeg je feitelijk het volgende: “Pas als mijn kinderen gelukkig zijn, kan ik dit ook zijn.” Wat je hier onbedoeld mee zegt is dat zij eerst gelukkig moeten zijn, voordat jij dit kunt zijn. Je maakt hun hiermee, onbewust, volledig verantwoordelijk voor jouw geluk. Want zij moeten eerst gelukkig zijn, voordat jij dit kunt zijn.

Poeh, dat is heftig als je dit zo leest. En waarschijnlijk helemaal niet jouw bedoeling.

Je wilt alleen maar dat de kinderen gelukkig zijn

Je wilt alleen maar dat je kinderen (en sommigen ook hun partner) gelukkig zijn. Alleen door dit om deze manier zo te zeggen en te voelen, leg je de verantwoording voor jouw geluk volledig bij je kinderen neer. Je maakt hun verantwoordelijk voor jouw levensgeluk. Waarom doe je dat?

Ik zal hieronder met je delen hoe mijn kijk hierop is en waarom vrouwen dit zo zeggen. Vaak is het iets wat je eigen moeder ook zei of het is juist een tegenreactie. Jouw moeder zag jou niet, gaf je niet wat je nodig had of stelde haar eigen behoeften ver boven die van jou.

In beide gevallen kun je het gevoel hebben dat jij je kinderen gelukkig moet maken en dat hun geluk boven alles staat; ook boven je eigen geluk. En natuurlijk is het zo dat je kinderen afhankelijk zijn van jou, dat het belangrijk is om hun behoeften te zien, maar dat is iets heel anders dan hun verantwoordelijk maken voor jouw geluk.

Zorgen voor jouw eigen geluk

Wanneer jij als moeder gelukkig bent en zelf zorgt voor jouw geluk, dus zelf de verantwoording hiervoor neemt, hoeven jouw kinderen niet voor jou te gaan zorgen. Want dat is wat kinderen gaan doen die de onbewuste taak krijgen om voor het geluk van hun ouders te zorgen. Als jij er zelf niet voor zorgt dat je gelukkig bent, gaan zij dat namelijk voor je doen. Zij gaan onbewust voor jou zorgen.

De druk om alles goed te doen

Want ook onbewuste taken drukken op kinderen, ook al is dat misschien lastig voor te stellen. Stel je voor dat je heel perfectionistisch bent. Er is niemand die letterlijk tegen jou gezegd heeft dat je zo perfectionistisch moet zijn, niemand. Maar wat er waarschijnlijk wel gebeurd is, is dat je keer op keer op keer geprezen bent om wat je goed kunt (in plaat van om wie je bent), waardoor je een enorme druk voelt om alles goed te doen, zodat je waardering krijgt, zodat je wel gezien wordt, zodat je het gevoel krijgt dat ze van je houden.

Ouders die overal iets van vinden

Een ander voorbeeld: als je opgroeit met ouders die overal wat van vinden (de buren gaan te vaak op vakantie, GTST kijk is echt voor tokkies, moeders horen niet te werken, maar thuis te zijn voor hun kinderen et cetera), dan kan het heel goed zijn dat je onbewust wilt voldoen aan de maatstaven waarvan jij denkt dat je moet doen. Niemand heeft gezegd dat je hieraan moet voldoen en bijvoorbeeld op je 18e moet gaan trouwen, maar onbewust voel je het, heb je het gevoel dat je hieraan moet voldoen.

Systemisch effect van uitspraken

Zo werk het ook met de uitspraak: “Als mijn kinderen maar gelukkig zijn, dan ben ik dat ook.” Onbewust voelen je kinderen dit, onbewust gaan je kinderen hiernaar leven. Onbewust gaan je kinderen voor jou zorgen in plaats van dat jij voor hen zorgt. Systemisch gezien wil elke kind, onbewust, dat hun ouders gelukkig zijn. En gaat het kind er alles aan doen om ervoor te zorgen dat dit gebeurt. Deze last wil je niet bij jouw kinderen neerleggen.

Eerst je eigen reddingsvest aan …

Het is niet voor niets zo dat men in een vliegtuig uitlegt: “Als we neerstorten, trek dan eerst je eigen reddingsvest aan en dan pas die van je kinderen.” Het is heel fijn als je eerst hun reddingsvest aan doet, maar als je die van jezelf vergeet, zink je naar de bodem van de oceaan als het vliegtuig is neergestort. Dan kun je je kinderen niet helpen, dan kun je helemaal niets meer. Je kunt er alleen voor je kinderen zijn, als je eerst voor jezelf hebt gezorgd.

Zorg dat je zelf gelukkig bent, stop met je kinderen hier verantwoordelijk voor te maken. Ga leven vanuit je hart in plaats van  leven vanuit hoe je denkt dat het hoort te zijn. Stop met keuzes maken vanuit angst, omdat je bang bent voor de consequenties. Maar maak keuzes vanuit je gevoel, vanuit liefde, vanuit wat echt bij je past.

Leer je kinderen zichzelf gelukkig te maken

Leer je kinderen dat ze eerst zichzelf gelukkig moeten maken, voordat ze een ander gelukkig kunnen maken. Leer ze dat je gevoel volgen je uiteindelijk bij gelukkig zijn gaat brengen. Leef dit voort! Doe je dit niet, dan leer je ze juist precies het tegenovergestelde, precies wat jij ook hebt geleerd.

Kortom: neem je verantwoordelijkheid. Zorg ervoor dat jij gelukkig bent, dan worden jouw kinderen dit vanzelf.